چرایی خود ارزیابی

هر فرد برای موفقیت باید از سه مرحله گذر کند : شناخت شرایط موجود ، پذیرش شرایط موجود و اقدام برای بهبود ارزیابی و شناخت خود یا همان خود شناسی راهی برای شناخت شرایط موجود فرد خواهد بود و او را آهسته به سمت خودآگاهی (پذیرش شرایط موجود) سوق خواهد داد تا پس از آن با اجرای راه حل های موجود به بهبود شرایط برسد .

انسان ها در مسیر رشد و هنگامی که هویت خود را مورد بررسی قرار می دهند با سؤال چگونه خودمان را بشناسیم ؟ مواجه می‎ شوند . پاسخ این سؤال آنقدر‎ ها هم ساده نیست . این در حالی است که خودشناسی ، برای کسب موفقیت در ابعاد مختلف زندگی همچون ارتباطات انسانی ، عاطفی ، خانوادگی ، شغلی و اجتماعی بسیار لازم و ضروری است . ملل مختلف خودشناسی را شاه راه کامیابی در زندگی دانسته و تأکید بسیاری بر آن در تمامی ادوار تاریخ شده است .

همچنین امروزه خودشناسی جزء مباحث اساسی مهارت های نرم بوده و جزء عوامل موثر و غیر قابل انکار در موفقیت های شغلی افراد محسوب می شود .

خودشناسی چیست (Self-knowledge) : مهارت شناخت خود که اساس و پایه ی رشد و توسعه مهارت های فردیست . خودشناسی یعنی آگاهی بر حالات درونی که از شکل گیری آنها بی خبریم ( ساخته ی ناخودآگاه فرد ) .

درون‌نگری (Introspection) : عبارت است از بررسی اندیشه‌ها و احساسات یک فرد توسط خودش . درون نگری این است که خودِ فرد به مشاهده و ثبت انگیزه ها ، ادراک ها ، افکار، و احساسات شخصی خود اقدام می‌کند .

خودآگاهی (Self-consciousness) : به شدت‌ یافته ی خودشناسی همراه با پذیرش توسط فرد گفته می‌شود . خود ارزیابی چیست (Self-assessment) :فرآیند ارزیابی درونی خود ، از ابعاد و زوایای مختلف توسط تست ها و مدل های مختلف با هدف رسیدن به خود شناسی و خودآگاهی در یونی بست را خود ، ارزیابی می گوییم .

همان طور که می ‎دانید هر آدمی یک نسخه‎ منحصر به فرد و در نوع خود بی نظیر در جهان است . شناختن خود و پی بردن به اسرار درون ، این امکان را فراهم می‎ کند که خود را با هشت میلیارد انسان دیگر بر روی کره زمین مقایسه نکنیم ، به زیبایی های وجود خود ببالیم و از نواقص خود نهراسیم .

برای مثال افراد در ارتباطات اجتماعی خود به برونگرا و درونگرا تقسیم شده اند . دانستن و کشف اینکه کدام ویژگی در درون شما قوت  بیشتری دارد ، به شما کمک عظیمی می ‎کند تا بتوانید مسیر شغلی و تحصیلی بهتر را انتخاب کنید . برونگراها ذاتا به سمت مردم و چیزهایی با نمود بیرونی مانند رفتن به مهمانی ، شرکت در کلاس و… در حرکت اند . افراد درونگرا به سمت دنیای درون ، ایده ها و تصاویر ذهنی حرکت می کنند . مثلا : کتاب خواندن ، خلق آثار ادبی و…

به عنوان مثال درونگرایان در حوزه‌ی شغلی ، نویسندگان و متفکرینی خلاق و علاقه مند به کارهای انفرادی هستند . برونگراها به جمع ها و هیجانات بها می دهند و به دنبال کارهای تیمی و ارتباطات اجتماعی هستند .

درک این تفاوت های ذاتی و فردی به راحتی می‎ تواند آینده شما را تحت تأثیر قرار دهد و شما را به انتخابی مناسب در زمینه های انتخاب شغل ، رشته تحصیلی ، ورزش و حتی انتخاب همسر متناسب با شما سوق دهد و از سوی دیگر ، ندانستن این نکات می‎ تواند سال ها شما را از مسیر درست و منتهی به موفقیت دور نماید .

فرایند خودشناسی با کلمه “چرا” آغاز می‌شود و هنگامی که شما درک کنید برای شناخت کامل خود نیازمند مشورت ، راهنمایی ، کنکاش درونی ، بکارگیری ابزارهای مختلفی همچون DISK ،MBTI و… هستید ، اولین گام های لذتبخش اما پرچالش سفر خودشناسی را برمی‌دارید . بدون تردید ، شما نیز مانند همه انسان‌ها علاقه دارید تا قهرمان زندگی خودتان باشید و تمام مراحل سفر خودشناسی را با موفقیت پشت سر بگذارید ، به نحوی که با کمترین خطا و پشیمانی نسبت به رفتار و افکار گذشته ، موفقیت خود را جشن بگیرید . هرچند این سفر پایانی ندارد . چنانکه بعد از رسیدن به یک مرحله از شناخت ، باید به سمت مرحله بعدی یا همان شناخت عمیق ‌تر وجود برویم . از این رو ، در طول تاریخ افراد زیادی سعی کرده‌اند از جنبه‌های مختلف به سفر خودشناسی بپردازند و با ارائه نسخه های گوناگون ، به سایر انسان‌ها در این مسیر کمک کنند . افراد موفق ، دارای ویژگی هایی منحصر به فرد هستند اما ، می‌دانند که خودشناسی چیست و چگونه بر زندگی و آینده شان تأثیرات مثبت پایداری بر جای می‌گذارد . آن ها به تفاوت های ذاتی و شخصیتی میان خودشان با سایرین آگاه هستند و از این رو عزت نفس و احساس ارزشمندی بیشتری را تجربه می‌کنند .

گفتیم که خودشناسی منجر به شناخت ما از تمامی حالات درونی مان شامل احساسات ، هیجانات ، افکار و باورها می‌شود . افرادی که در درون خود کنکاش کرده و روزانه دقایقی را به بررسی افکار ، احساسات و رفتارهای حاصل از آن ها ، اختصاص می‌دهند ، همان افراد موفقی هستند که دائما به دنبال پی بردن به رمز موفقیت آن ها در زندگی حرفه ای و اجتماعی شان هستیم .

خداشناسی
یکی از فوائد خودشناسی ، خداشناسی است . در این خصوص پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم چنین فرمود : ( مَنْ عَرَفَ نَفْسه فَقَدْ عَرَفَ رَبَّهُ ) ؛ کسی که خود را شناخت ، به تحقیق خدا را شناخته است . بحار، ج 2، ص 32، روايت 22.
در روایت دیگری از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است : ( اعْرَفُکم بِنَفسه اعْرَفکم بِرَّبه ) خودشناس ترین شما ، خدا شناس ترین شما است . جامع الاخبار، فصل اول، ص 4- متشابه القرآن، ج 1، ص 44.
این حدیث بازگشت به برهان نظم دارد و آن اینکه اگر کسی در نظام شگفت انگیز خود مطالعه کند خدا را خواهد شناخت . کتاب مبین قرآن می فرماید : ( فِی الْأَرْضِ آیاتٌ لِلْمُوقِنِینَ وَ فِی أَنْفُسِکمْ أَ فَلا تُبْصِرُونَ ) ذاريات/ 20 و 21. و در زمین آیاتی برای طالبان یقین است و در وجود خود شما نیز آیاتی است آیا نمی بینید ؟. جالب اینکه قرآن وجود انسان را از آیات الهی می داند . آیه یعنی چیزی که وجودش علامت و اشاره به یک چیز دیگر است (مثل علائم راهنمایی و رانندگی) و انسان آیتی از آیات الهی است .
و در آیه دیگر می فرماید : ( سَنُرِیهِمْ آیاتِنا فِی اَلْآفاقِ وَ فِی أَنْفُسِهِمْ حَتّی یتَبَینَ لَهُمْ أَنَّهُ اَلْحَقُّ ) فصلّت/ 53.
به زودی نشانه های خود را در اطراف جهان و در درون جانشان به آنها نشان می دهیم تا آشکار گردد او حقّ است .
و به قول سنایی: ای که شده از شناخت خود عاجز ، کی شناسی خدای را هرگز.

گرامی داشتن نفس
یکی دیگر از فوائد خودشناسی کرامت نفس است ، اگر انسان ارزش خود را بشناسد خود را به پستی نمی اندازد و خود را در ردیف حیوانات قرار نمی دهد همچنان که اشیای قیمتی را برای چیزهای پست بکار نمی برد مثلًا اگر کسی ارزش طلا را بشناسد با آن اشیای پست و حقیر نمی سازد و یا با پارچه گران استفاده نامطلوب نمی کند . شما نیز با شناخت توانمندی ها و ارزش واقعی خود رو به ارتباطاتی که برایتان مضر است نمی برید ، در محیط هایی که مناسب شما نیست حضور پیدا نخواهید کرد و رفتارتان را با دیگران بر اساس ارزش ذاتی خود تنظیم می کنید و شان خود را حفظ خواهید کرد .

خودسازی
انسان با خودشناسی می تواند خود را ارزیابی کرده و خصلتهای ناروا را از خود دور کند و در صدد تقویت جنبه های مثبت خود باشد و در می یابد که باید در جهان چگونه رفتار کند . در این باره حضرت علی علیه السلام می فرمایند : ( مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ جاهَدَها و مَنْ جَهِلَ نَفْسَهُ اهْمَلَهَا ) غررالحكم ، ج 6، ص 172. کسی که نفس خود را شناخت با آن جهاد می کند و هر کسی آن را نشناخت از خود سازی کوتاهی می کند .

آگاهی و شناخت واقعی خود ، آدمی را در مسیر برتری ها قرار می دهد و می تواند بر فعالیت های روزمره زندگی شکل و جهت صحیح دهد و زمینه ی بهره برداری از استعدادها و نیروهای خویش را فراهم سازد . با خودشناسی انسان با نحوه نظارت بر غرایز و عواطف خویش آشنا می شود و درمی یابد که چگونه از سرمایه های وجودی خویش بهره مند شود . با خودشناسی می توان خرمن خودهای دروغین را در درون دل سوزاند و بیگانه ها را از حریم خانه دل بیرون نمود .بنابراین توصیه می‎ کنیم در این مسیر ، از تست های یونی بست ، راهنمایی مشاوران ، یادداشت احساسات و افکارتان ، آرام سازی ذهنی و مطالعه فراوان ، بهره ببرید .

منـافع خودشـناسی ( چـکیده ) :
افـزایـش رفـاه , خودپذیری بیشتر , اعتماد به نفس بیشتر, بهبود روابط با دیگران , داشتن ارتباطات قـوی تر, افـزایـش رضایت از زندگی , افزایش تشخیص و درک احساساتمان , توانایی بهبود یافته برای پیش بینی احساسات ، رفتارها و ترجیحات آینده رضایت شغلی بیشتر, بهره وری بیشتر, مهارت های رهبری بهتر, دیدگاه کلان بازتر افزایش مهارت های تصمیم گیری, سلامت جسمانی بیشتر, تجربه سطوح بالاتری از شادی افزایش خلاقیت, انتخاب های بهتر افزایش عزت نفس و...

مربیان ویا مشاورین شغلی ممکن است پیش از به کارگیری افراد انواع مختلفی از آزمون‌های رغبت سنجی را از داوطلبان بگیرند . این آزمون‌ ها از طریق آزمون‌ های دانش شغلی ، ویژگی‌های شخصیتی ، هوش و استعداد، شایستگی داوطلبان برای یک نقش خاص را ارزیابی می‌کنند . اینجا میخواهیم تعریفی از استعداد داشته باشیم :
تعریف علمی استعداد از نگاه محققان :

هنوز هم در میان بسیاری از محققان و روانشناسان بزرگ دنیا ، اختلاف نظر در مورد این موضوع وجود دارد . برخی می‌گویند استعداد یک چیز ذاتی است که درون ما وجود دارد و نمی‌توان آن را از بین برد یا به وجود آورد . اما بعضی دیگر می‌گویند که بله استعداد وجود دارد ، اما می‌توان اگر استعدادی در وجودمان نبود آن را در خود به وجود بیاوریم . البته در زمان حال، اکثر افراد دسته دوم را قبول دارند و می‌گویند می‌توانیم استعداد را به وجود بیاوریم ! در ادامه به شما خواهم گفت که چگونه باید استعدادی را درون خودمان متولد کنیم. اما قبل از آن بگذارید به شما بگویم که معنی استعداد چیست تا با ذهن بازتر و پیش زمینه بهتری به سراغ پاسخ این سوال برویم. معنی استعداد یعنی چه؟ اجازه دهید استعداد را با یک مثال خدمتتان توضیح دهمتصور کنید دو نفر که هیچ چیز از بسکتبال نمی‌دانند می‌خواهند این رشته ورزشی را یاد بگیرند. یکی از آن ها در عرض یک هفته پرتاب کردن درست را یاد می‌گیرد و دیگری در عرض یک ماه. خب، به نظرتان کدامشان با استعدادتر است؟ مسلماً اولی. پس می‌توان استعداد را این طور تعریف کرد که :
استعداد یعنی یادگیری یک مهارت با صرف انرژی کمتر و زمان کمتر.

حالا با توجه به این تعریف ، به نکته ای که قبل تر به شما گفتم بهتر پی می‌بریم . همان طور که گفتم فردی که در یک هفته پرتاب بسکتبال را یاد می‌گیرد نسبت به شخص دیگری که یک ماه یاد گرفتن این حرکت برایش طول می‌کشد استعداد بیشتری دارد.چون هم احتمالاً انرژی کمتری صرف کرده و هم در مدت زمان بسیارکوتاه تری بسکتبال را یاد گرفته است .

روانشناس‌ها استعداد را به دو دسته تقسیم ‌بندی کردند : استعدادهای خاص استعدادهای عمومی

استعدادهای خاص در موقعیت‌ های خاص ارزش دارند . مثلاً استعداد موسیقی برای کسی که قصد دارد در موسیقی تخصص پیدا کند ، اهمیت دارد . و برعکس ، استعدادهای عمومی در موقعیت‌های مختلف با ارزش هستند . برای مثال استعداد کلامی در تدریس بیشتر از کشاورزی اهمیت دارد .

با استعداد یعنی چه ؟ اگر ما در زمینه ای ، استعدادی نداشته باشیم ، می‌توانیم به موفقیت برسیم . یعنی باید آنقدر پشتکار و تلاش داشته باشیم تا بتوانیم کمبود استعدادمان را جبران کنیم . به معادله زیر توجه کنید:
تلاش = 2 | استعداد = 5 | 10=2×5
تلاش = 5 | استعداد = 2 | 10=5×2
با توجه به معادله بالا، می‌بینیم که اگر در زمینه ای استعدادمان کمتر از فرد دیگری باشد اما تلاشتمان بیشتر از او باشد، بعد از مدتی به همان نتیجه ای خواهیم رسید که آن شخصی با استعداد می‌رسد و حتی می‌توانیم به زودی اتفاقات بهتری را برای خودمان رقم برنیم.پس تفاوت فرد با استعداد و بی استعداد، دقیقاً در همین مورد است و یک فرد بی استعداد، می تواند بعد از مدتی و با تلاش زیاد، خود را به آن فرد با استعداد نزدیک کند. در نتیجه، هیچ گاه برای اینکه در کاری استعداد ندارید، احساس نا اُمیدی نکنید، چون می‌توانید آن را جبران کنید .

بی استعدادی چگونه باعث از بین رفتن پشتکار می‌شود؟
همان طور که گفتم، خودتان را زمانی تصور کنید که بهتان گفته می‌شود : “تو در فلان کار استعداد نداری و نمی‌توانی به موفقیت برسی ! برو دنبال استعدادت و وقتت رو اینجوری تلف نکن !
آیا بعد از شنیدن این جمله انرژی و توانی برای شما باقی می‌ماند تا با قدرت به کارتان ادامه دهید ؟ مسلماً خیر . چه بسا که چه انسان های زیادی می‌توانستند در کاری موفق شوند اما نتوانستند. به قول باب راس ( نقاش سرشناس ) : هزاران هنرمند با استعداد وجود دارند که استعداد آنها کشف نمی‌شود ، حتی بعد از مرگشان ! اما نکته ای مخالف این قضیه هم هست ؛ بعضی افراد با شنیدن جملاتی نظیر جمله بالا به خودشان قول می‌دهند که من باید در این کار موفق شوم و خودم را ثابت کنم که معمولاً هم می‌توانند .
و نمونه اش را در فیلم ها و قهرمان های داستانی زیاد دیده ایم . اما انصافاً، از هر صد نفر، چند نفر ممکن است این اتفاق برایشان بیفتد؟ یک نفر؟ دونفر؟ ده نفر؟ و یا بیشتر؟ قطعاً این اتفاق خیلی کم رخ می دهد پس حواسمان باشد جلوی هیچ استعدادی را نگیریم . استعداد ذاتی است یا اکتسابی ؟ تا اینجای کار درباره معنای استعداد به طور کامل صحبت کردیم و آن را از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار دادیم. همچنین گفتیم که استعداد یک چیز ذاتی است اما می توان آن را تقویت کرد .

مسیر عصبی ، دلیل به وجود آمدن استعداد:
حالا زمان آن فرا رسیده که بگویم چگونه باید استعدادی را به وجود آوریم ؟ استعدادها در واقع مسیرهای عصبی از قبل آماده شده در ذهن ما هستند . می‌دانید مسیر عصبی چیست ؟ دیدیده اید ، افرادی که برای اولین بار رانندگی می‌کنند چه حسی دارند ؟ مدام استرس دارند ، رنگشان پریده ، عرق می‌کنند ، دستشان می‌لرزد و احتمالاً ذهن و بدنشان واکنش های دیگری هم نشان می‌دهد . اما بعد از چند بار و مسلط شدن به رانندگی ، دیگر هیچ خبری از این علامت ها نیست و به راحتی هرچه تمام تر رانندگی خود را انجام می‌دهند .
حتی گاهی بدون این که فرمان را دو دستی بگیرند و حواسشان رو به جلو باشد ، با تلفن صحبت می‌کنند ، خوراکی می‌خورند ، بیرون را نگاه می‌کنند و کارهای عادی دیگری را انجام می‌دهند . انگار نه انگار که دیگر ترسی در آنها وجود دارد. می‌دانید دلیل تغییر ناگهانی ذهن این فرد نسبت به رانندگی چیست ؟ دلیلش چیزی نیست جز ایجاد مسیر عصبی ! وقتی این فرد چندین بار رانندگی می‌کند ، مسیر عصبی این کار در ذهنش ساخته می‌شود و می‌داند دقیقاً باید چه کار کند . به همین دلیل بعضاً این کارها را از حفظ انجام می‌دهد . پس این مسیرهای عصبی هستند که به نوعی باعث می‌شوند ما به کاری عادت کنیم و یا عادتی را در ذهنمان به وجود آوریم .
این نکات تا حدودی برگرفته از کتاب بسیار معروف و علمی قدرت عادت ، اثر چارلز داهیگ هستند . احتمالاً اکنون یک سوال بزرگ در ذهنتان ایجاد شده و آن سوال هم این است که چگونه می‌توانیم با ایجاد یک مسیر عصبی ، استعدادی را در خود به وجود آوریم ؟ با توجه به مثال بالا ، فکر می‌کنم به خوبی متوجه شده باشید که مسیر عصبی چیست . اما اکنون زمان آن رسیده که از قدرت مسیر عصبی به نفع خودمان استفاده کنیم و کاری کنیم که بتوانیم استعدادها و مهارت های زیادی را در خودمان به وجود آوریم . هر کاری که فکر می‌کنید برایتان سخت است را شروع کنید و تمام تلاش خود را بکنید تا در آن کار به موفقیت برسید . به حرف های دیگران هم توجهی نکنید اگر می‌گویند : تو در این کار استعداد نداری پس خودت را خسته نکن ! چرا که شما می‌توانید با تلاش و پشتکار بیشتر نسبت به دیگران و البته مداومت زیاد در کارها ، مسیر عصبی یا به نوعی همان استعداد آن کار را در ذهنتان به وجود آورید ، حتی اگر از قبل در آن استعداد نداشته باشید ! البته به این نکته هم توجه کنید که قطعاً آن کار را نسبت به فردی که در آن استعداد دارد دیرتر خواهید آموخت و به هیچ وجه نباید دلسرد شوید . بالأخره وقتی می‌خواهید به موفقیتی برسید ، باید سختی های مسیر آن را هم تحمل کنید .

تست خود ارزیابی جان هالند (RIASEC)

این آزمون در دهه ۷۰ میلادی توسط جان.ال هالند ایجاد شد . آزمون رغبت شغلی هالند یک تست شخصیتی است که با انجام آن می‌توانید دریابید برای چه نوع شغلی مناسب هستید . این آزمون افراد را به ۶ دسته شغلی تقسیم می‌کند . این موارد به عنوان مضامین شغلی هالند شناخته می شوند که معمولا به اختصار RIASEC ازآن ها یاد می شود .

در این آزمون شما با مجموعه‌ای از فعالیت‌ها ، تجربه‌ها ، مشاغل ، توانایی‌ها و مهارت‌ها مواجه می‌شوید که باید با توجه به وضعیت خودتان آن‌ها را انتخاب کنید . بر اساس این انتخاب‌ها در یکی از طبقه‌بندی‌های شغلی شخصیتی هالند قرار می‌گیرید که بر اساس تفسیر آن ویژگی‌های شغلی و بهترین مشاغل مناسب شما ارائه می‌شود .

طبقه‌بندی تیپ‌های آزمون رغبت شغلی هالند :  (RIASEC)

واقع‌گرایان ( انجام‌ دهندگان ) : این افراد عملی هستند و ممکن است متناسب با نقش‌های شغلی مانند نجاری ، طراحی لباس یا معماری باشند .
جستجوگران ( متفکران ) : این افراد از کار با ایده‌ها لذت می‌برند و می‌توانند در مشاغلی مانند مشاور ، مهندس ، تحلیل‌گر داده یا وکیل شکوفا شوند .
هنری ‌ها ( خالقین ) : افرادی که خلاق هستند و از بیان خود لذت می‌برند . آن‌ها می‌توانند رقاص ، روانشناس یا نویسنده بزرگ بعدی دنیا باشند .
اجتماعی ‌ها ( مددکاران ) : افراد دسته اجتماعی از کمک به دیگران از طریق نقش‌های شغلی مانند پرستار، مددکار اجتماعی یا دامپزشک لذت می‌برند .
کارآفرینان ( متهوران ) : افراد کارآفرین دوست دارند دیگران را با چشم انداز خود همراه کنند . آن‌ها می‌توانند کارآفرین ، فروشند ه، متخصص منابع انسانی یا سیاستمدار باشند .
قراردادی‌ها ( سازمان دهندگان ) : این نوع افراد به طور کلی قوانین و تشکیلات را دوست دارند . آن‌ها می‌توانند از مشاغلی مانند محاسبات ، امور مالی یا توسعه وب لذت ببرند .

تست خود ارزیابی نئو ( 0cean )

تست شخصیت شناسی نئو NEO برای روان سنجی و انواع مشکلات روانی انجام می گیرد . ممکن است نام نئو را به عنوان “ پنج تیپ شخصیتی“ نیز شنیده باشید ، هرکدام از این ۵ ویژگی ، خود دارای ۶ زیرگروه هستند . تست نئو به ما کمک می کند تا بتوانیم جنبه های رفتاری و اخلاقی خود را به خوبی بشناسیم . تست نئو بیش از چهل سال قبل ساخته شده و چندین بار مورد تجدید نظر قرار گرفته است . آزمون نئو جزو پر کاربردترین آزمون ها در زمینه های فردی ، شغلی ، سازمانی و تحلیل رفتارهای گروه های انسانی است و تاکنون ده ها هزار تحقیق درباره آن انجام شده است .

از جمله مواردی که در تست شخصیت نئو بررسی میشوند عبارت اند از :

• سبک زندگی
• مهارتهای ارتباطی و رفتاری
• میزان هوش اجتماعی
• میزان رضایت شغلی
• روشهای کنترل خشم ، عصبانیت ، اشتیاق ، هیجان
• نحوه تعامل و یادگیری
• میزان آموزش پذیری

 این تست می تواند ویژگی های حرفه ای و مدیریتی افراد را بررسی کند . همچنین از آن برای کنترل و ارزیابی کیفی نیروهای شغلی استفاده می شود . این که افراد تا چه میزان می توانند برای یک موقعیت شغلی مناسب باشند و در شرایط مختلف چطور کار و رفتار خود را کنترل می کنند ، همگی از جمله کاربردهای تست نئو است . این تست بیشترین کاربرد را در بخش منابع انسانی و واحد استخدام دارد . در حوزه های روانشناسی هم تست شخصیت و نئو کارایی منحصر به فردی دارد . این تست می تواند جنبه های روانی و شخصیت شناسی جامعی از فرد را به روانشناس ارائه دهد .

 از دیگر مواردی که در نتایج تست شخصیت نئو نشان داده خواهد شد ، شامل موارد زیر است :

• سطح افسردگی یک فرد
• میزان امید به زندگی
• نحوه قرارگیری در موقعیت های اجتماعی
• چشم انداز رفتاری و حرفه ای در آینده
• سطح وسواس و استرس

استخدام
این تست معتبر شخصیت شناسی در سراسر جهان به عنوان بخشی از فرآیند استخدام استفاده می شود. به دلیل رابطه مستقیم بین ابعاد شخصیتی و عملکرد شغلی و با توجه به اعتبار این تست ، می توان مقالات علمی بسیاری را مشاهده کرد که گروه های شغلی مختلفی همچون مديرها ، وکلا ، معماران و مهندسان را با استفاده از این تست مورد بررسی قرار گرفته داده اند .

 مشاوره پیش از ازدواج
 یکی دیگر از کاربردهای جذاب تست نئو ، در مشاوره های پیش از ازدواج است . معمولا این تست برای شناخت شخصیت فرد و طرف مقابل مورد استفاده قرار می گیرد و با بررسی شباهت ها و تفاوت های زوج ، چالش های پیش روی آنها را مورد بررسی قرار می دهد و می تواند تا حدودی دورنمای روابط زوج را ترسیم کند . همچنین زوجین با آگاهی از ویژگی های شخصیتی خود و فرد مقابل می توانند از شناخت بهتری از خود و شریک زندگی آینده شان داشته باشند . می توان از تست نئو آنلاین به عنوان راهکاری مؤثر برای شناخت قبل از ازدواج استفاده کرد . از آن جایی که هدف این تست شناختن جنبه های مختلف شخصیت افراد است ، می تواند به طرفین برای شناخت دقیق تر جنبه های رفتاری همدیگر کمک کند . این تست می تواند ویژگیهای شخصیتی افراد را از نوجوانی تا بزرگسالی بررسی کند . بر اساس مطالعات انجام شده ، در بررسی ها و ارزیابی های تست نئو امکان تغییر شخصیتی افراد بسیار کم است . از این رو می تواند یک معیار عالی جهت سنجش رفتاری طرفین برای ازدواج محسوب شود .

شناخت فردی
 در حالت کلی این تست توسط عموم افراد به منظور شناخت نقاط ضعف و شخصیت فرد استفاده می شود . این تست شخصیت ، این امکان را به فرد می دهد تا خودشناسی دقیق تری داشته باشد و شناخت خوبی در زمینه ی ویژگی های مشخصی در خود ، به دست آورد . به عبارت دیگر می توان گفت این تست شخصیت ، شمای کلی از شخصیت فرد را در پنج گروه ترسیم می کند و از این طریق به وی کمک می کند تا به نقاط ضعف و قوت خود ، آگاه شود و در جهت استفاده از نقاط قوت و بهبود نقاط ضعف خود گام بردارد .

چطور برای انجام تست نئو آماده شویم ؟ 
آزمون ها یک امتحان نیستند . سؤالات پاسخ درست یا غلط ندارند . پاسخ شما فقط باید واقعی باشد ؛ بنابراین نیازی به آماده شدن ندارد . به صورت کلی نمی توان از پیش برای شرکت در تست نئو تمرین کرد و آمادگی کسب کرد . چرا که این تست باید به صورت دقیق و با نتایجی واقعی ارائه شود . در نتیجه نمی توان با تمرین کردن به نتایج دلخواه و بهتر دست یافت .

 نتایج این تست چه چیزی را به من نشان می دهد ؟
1. روان رنجوری / روان نژندی , Neuroticism : در این قسمت به توانایی فرد در تحمل محرکها و عوامل تنش زا بر مبنای موارد زیر پرداخته می شود : اضطراب ، خشم ، افسردگی ، خودآگاهی ، تکانشگری ، آسیب پذیری در برابر استرس ، کینه ، حساسیت به خود/ شرم .

2. توافق پذیری , Agreeableness : این قسمت از تست بر احترام به دیگران دلالت دارد و شامل موارد زیر است : اعتماد ، سادگی و راست گویی ، نوع دوستی ، انطباق ، فروتنی و تواضع ، همدردی ، تبعیت ، نرمش با دیگران.

3. برونگرایی / درونگرایی , Extraversion : این بخش از تست به راحت بودن فرد در روابط می پردازد و شامل موارد زیر است :  صمیمیت و جمع گرایی ، تجمل گرایی ، قاطعیت ، میزان فعالیت ( تحرک ) ، هیجان جویی و داشتن هیجانات مثبت .

4. وجدان گرایی و وظیفه شناسی , Conscientiousness : این بعد به بررسی قابل اعتماد بودن فرد می پردازد و برای این منظور 6 مولفه زیر را مورد بررسی قرار می دهد :  شایستگی ، نظم ، وظیفه شناسی ، تلاش برای موفقیت ، نظم باطنی ، انعطاف پذیری .

5. باز بودن به تجارب جدید و انعطاف پذیری , Openness : در این بخش از تست علاقه و اشتیاق فرد به پدیده ها و تجربیات جدید مورد سنجش قرار می گیرد : تخيل و فانتزی ، زیبایی شناسی ، احساسات ، کنش ها و اقدام به عمل ، نظرات وایده ها ، ارزش ها .

تست خود ارزیابی ام بی تی آی ( MBTI )

تست MBTI نوعی آزمون روانشناسی در حوزه شخصیت شناسی است که افراد را به ۱۶ تیپ شخصیتی مختلف طبقه بندی میکند . هر کدام از این تیپهای شخصیتی خصوصیات اخلاقی خاصی دارند که با هم متفاوت میشوند . به همین علت توانمندیهای خاصی پیدا میکنند که ممکن است برای انجام یک کار ایده آل و یا نامناسب باشند .

این آزمون برای تشخیص و درمان مشکلات شخصیتی نیست بلکه با این تست افراد و با نوع شخصیت خود بیشتر آشنا می شوند(علایق و نقاط قوت) و این تست قصد دارد عنوان کند که هیچ بهترینی در انواع تیپ های شخصیتی وجود ندارد و هر فرد خود را با توجه به ارزش هایی که دارد بسنجد و به سراغ مقایسه خود با دیگران نرود .

MBTI مخفف عبارتMyers - Briggs Type Indicator است . تست شخصیت شناسی MBTI از حروف اختصاری پدیدآورندگان آن یعنی کاترین بریگز و ایزابل مایرز گرفته شده است و با استفاده از این ابزار ، با حدود علایق خود ، مدل جمع آوری اطلاعات تصمیم گیری خود آشنا می شوید .

این تست می توانند تیپ شخصیتی خود را بشناسندو با طرح سوالاتی به آنها کمک میکند تا درباره به شخصیت خودشان بیشتر یاد بگیرند و درک درستی از توانمندیهای خود داشته باشند .نتیجه ی آزمون شامل یک کلمه چهار حرفی است و براساس این تست تیپ های شخصیتی به شانزده دسته تقسیم میشوند .

برای تشخیص تیپ ، دارای 16 آزمون فرعی جهت اعتبار سنجی و شناسایی ویژگی های بارز رفتاری است . ضمن معرفی شخصیت افراد به آنها می گوید در چه مشاغلی می توانند شانس بیشتری برای موفقیت داشته باشند ، در کدام محیط کاری می توانند به راحتی به فعالیت بپردازند و چه شغل هایی سازگاری بیشتری با شخصیت آنها دارد و کدام محیط های کاری برای شما لذت بخش است و میتوانید با رضایت خاطر و لذت آن کارها را انجام دهید تشخیص نقاط قوت و ضعف شما در محیط های کاری  به شما اطلاعاتی در مورد محیط کار ایده آل شما را میدهد و تطابق شخصیت و محیط کاریتان برای موفقیت در یک محیط کاری چه کارهایی باید انجام دهید و اینکه مدیر یا سرپرست شما باید از شما چه توقعاتی داشته باشد و چه توقعاتی نداشته باشد . در تست MBTI شما خواهید فهمید که با چه تیپ شخصیتهایی از تیپهای شخصیتی تست MBTI توافق دارید و سازگارید و با کدام تیپ های شخصیتی اختلاف نظر شدید دارید و نمی توانید آن هارا درک کنید . این اطلاعات به شما کمک خواهد کرد تا هم به خودشناسی برسید و هم بتوانید علت سازگاری و یا عدم سازگاری خود با دیگران را کشف کنید .  به افراد کمک میکند تا شناخت بهتری از خود و دیگران پیدا کند . این شناخت یکی از باارزشترین خصیصه هایی است که افراد در هر سازمان یا مجموعه ای می توانند در اختیار داشته باشند . اهمیت شناخت صحیح از شخصیت ، هم برای سازمان و هم برای افراد ، از چنان اهمیتی برای موفقیت فردی و سازمانی برخورد است که به هیچ عنوان نمی توان آن را دست کم گرفت .

به طور مشخص ، تست شخصیت شناسی تست MBTI از شهرت بالایی برخوردار است و در آمریکا تقریبا دو میلیون نفر سالانه از آن برای خودشناسی استفاده می کنند . تست شخصیت MBTI از قابل فهمترین تست های شخصیت است و در مدارس و بعضی واحدهای تولیدی و تجاری مورد استفاده قرار می گیرد . از مزیتهای بزرگ این تست بررسی هر فرد به تنهایی می باشد و با از بین بردن عامل قیاس ، باعث میشود که فرد بداند در هر کدام از ویژگیهای شخصیتی چه جایگاهی دارد و برای چه محیطی مناسب تر است میتوان این ویژگی تست MBTI را در کنار فهم راحت آن ، از مهمترین دلایل استفاده ی این تست در مدارس دانست . یک استفاده ي مهم و تخصصی دیگر از ابزار MBTI این ضرب المثل معروف است که می گوید « هر کسی را بهر کاری ساختند ! » . ضرب المثل به درستی به مسئله ای اشاره میکند که این ابزار قابلیت حل آن را دارد .

کاربردتست شخصیت شناسی MBTI :
در مشاوره های ازدواج در استخدام و مدیریت منابع انسانی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد . این تست به مدیران کمک میکند تا بتوانند کارکنان خود را بر اساس ویژگیهایشان ، در بهترین موقعیت و جایگاهی متناسب با آنها قرار دهند . مشاوره تحصیلی و شناخت عادتهای مطالعه و یادگیری نیز دیگر کاربرد تست MBTI است . هنگامی که شناخت درستی از شخصیت وجود داشته باشد ، می توان با انجام برنامه ریزی متناسب ، کارایی و بهره وری تحصیلی را نیز ارتقا داد . راهنمایی برای انتخاب رشته . با شناخت درست شخصیت و تشخیص علت رفتارها و پیدا کردن علاقه مندیهای متناسب با روحیاتمان ، می توان سبک زندگی را مطابق با ویژگیهای خود تنظیم کرد و نهایتا رضایت مندی کلی از زندگی را ارتقا داد . همچنین در صورت ارزیابی درست شخصیت خود و دیگران ، میتوان از ایجاد تنش ها و تعارضات اجتماعی نیز کاست و روابط را به مسیری سالمی هدایت کرد . نکته مهم این است که اگر این تست را در یونی بست انجام دهید نتیجه به صورت یک نمودار میلهای ۸ بعدی دریافت خواهید بدین معنی که هر یک از ابعاد ۸ گانه شامل ( برونگرایی درونگرایی ، حسی ، شهودی ، منطقی ، احساسی ، دریافت گرایی و قضاوتی ) به صورت جداگانه سنجیده خواهد شد .

• دریافت انرژی( برونگرایی یا درونگرایی )
• جمع آوری اطلاعات( حسی یا شهودی )
• تصمیم گیری( احساسی و منطقی )
• سبک زندگی( منعطف و قضاوتی )

تست خود ارزیابی دیسک ( DISK)

مدل جهانی دیسک DISC در دنیا به عنوان یکی از معتبرترین ابزارهای ارزیابی ، بهبود و توسعه منابع انسانی شناخته می شود . بسیاری ازسازمان ها از این ابزار برای توسعه سازمانی ، طراحی و تیم سازی موفق ، افزایش بهره وری کارکنان ، بهبود کیفیت محیط کار ، کاهش استرس درمحیط کار ، ارتباطات اثربخش سازمانی ، مدیریت تعارضات در محیط کار و بسیاری از مقاصد فردی و سازمانی دیگر استفاده می نمایند . دیسک یک نمودار دایره ای است که بهچهار قسمت تقسیم می شود .

تیپ نمای شخصیتی دیسک ، معیاری است برای شناختن و رمزگشایی کردن از رفتار افراد و پیشبینی رفتارهایی که به طور معمول از آنها مشاهده می شود. این مدل کمک می کند که با افراد متفاوت در موقعیت های گوناگون مؤثر و موفقیت آمیز تعامل نماییم. شناخت رفتار و تحلیل آن ، اولین قدم جهت شناخت خود و شناخت دیگران می باشد . اگر به دنبال بهبود ارتباطات میان فردی در سازمان هستیم ؛ باید به افراد کمک کنیم که خود را بشناسند و تعریف درستی از ویژگی های رفتاری خود داشته باشند ، نقاط قوت و قابل بهبود خود را در حوزه رفتار بدانند و در ارتباط با دیگران نیز توانایی شناخت ویژگی های رفتاری مخاطب را داشته باشند ، همچنین دلایل رفتار دیگران را درک نمایند و توانایی مطابقت مدل رفتاری خود با دیگران را داشته باشند . این فرایند جزء پیچیده ترین وسخت ترین قسمت ارتباط است و دلیل آن پیچیده بودن انسان است .

هر کدام از این چهار قسمت نشان دهنده یکی ازچهار ویژگی تسلط ، نفوذ ، ثبات و وظیفه شناسی است .
•تست دیسک، یک تست شخصیت معروف است که برای سنجش چهار ویژگی اصلی استفاده می شود.
DiSC مخفف چه چیزی است ؟ حروف آن به چه معنا هستند ؟ در واقع مخفف چهار کلمه است .

این مدل اولین بار در سال 1928 میلادی توسط دکتر ویلیام مولتون مارستون(William Moulton Marston) بر اساس مطالعات روانشناسی کارل گوستاو یونگ (Carl Gustav Jung) معرفی شد. مارستون اعتقاد داشت که چهار بُعد رفتاری وجود دارد که می توان افراد را بر اساس آن طبقه بندی نمود . هر چهار بُعد رفتاری با شدت و ضعفی متفاوت در افراد مشاهده می شوند ، اما هر فرد یک بُعد یا چند بُعد غالب رفتاری دارد که معمولا طبق آن نسبت به محیط پیرامون خود واکنش نشان می دهد. هر یک از افراد مقداری از ویژگی ها را دارا هستند و این یکی از مزایای مدل DISC می باشد. هیچ شخصی به طور کامل ‏D ، ‏I ، ‏S یا C نیست ، هر فردی ترکیبی از این چهار بُعد را کم و بیش دارد. بُعد اصلی رفتاری فرد بُعدی است که از بقیه بیشتر بوده و با یکی از این چهار حرف شناخته می شود ، اما ممکن است سایر ابعاد را نیز بالاتر از حد متوسط داشته باشد .

ویلیام مارستون چهار نوع تیپ شخصیتی را مشخص کرد : D : قدرتمند ، I : تأثیرگذار ، S : ثابت ، C : سازگار
محققان ، براساس ارزیابی های شخصیتی ِحدود هزار نفر دربازه زمانی ۲۵ ساله ، این دسته بندی را به روز کردند : D : سلطه گر ، I : الهام بخش ، S : حامی ، C : وظیفه شناس
این دسته بندی ها برای نمایش بهتر نظریه اصلی مارستون به روز شده اند و بیشتر با فرهنگ مدرن سازگار هستند .

الگو های متفاوت در دیسک بین المللی

پراکندگی تیپ های آزمون دیسک تقریبا یکسان است، به این معنی که هرکدام از تایپ ها ۲۵% از جمعیت را تشکیل میدهند.